Een nieuwe stap richting ontmenselijking en criminalisering van vluchtelingen

Tweede Kamer stemt vóór strafbaarstelling 'illegaal' verblijf

- - Organisaties sturen brandbrief - - CDA stemt tegen - -

Gisteren stemde een meerderheid van de Tweede Kamer voor strafbaarstelling van 'illegaal' verblijf. Ze stemden over een voorstel tot wijziging (amendement) van de Asielnoodmaatregelenwet, waarover donderdag gestemd wordt. STIL vindt het heel triest en heel zorgelijk. Hiermee worden onschuldige mensen tot crimineel bestempeld, ze kunnen zes maanden gevangenisstraf krijgen en een strafblad. Het is mogelijk dat dit nog wordt tegengehouden in de Eerste Kamer.

Strafblad staat legalisering in de weg

Met een strafblad kunnen ze (in de meeste gevallen) geen verblijfsvergunning meer krijgen. Het werk van STIL, advocaten, gemeente en partnerorganisaties om mensen alsnog aan asiel of een andere verblijfsvergunning te helpen, zou dan onmogelijk worden. Zover is het nog niet, maar het is wel een zeer zorgelijke situatie en het kan zomaar binnenkort werkelijkheid worden.

Het amendement stelt ook dat organisaties die mensen 'helpen onderduiken' strafbaar kunnen worden. Daar is dus eveneens een meerderheid van de Tweede Kamer voor. Op vragen van de media wezen we er al op dat we niet bezig zijn met mensen 'helpen onderduiken'. Wel helpen we mensen van de straat die daar eerder zonder toegang tot inkomen en voorzieningen verbleven. Als we dat niet meer zouden mogen doen, zouden enkel meer mensen op straat komen, dat is in niemands belang. Stel dat de gemeente Utrecht geen opvang meer zou mogen bieden aan ongedocumenteerden, dan zouden 300 mensen op straat komen.

Op straat zetten schending mensenrechten

De gemeente zelf wijst erop dat de rechter heeft bepaald (in de zaak van Amsterdamse ongedocumenteerden, mei jl) dat de overheid niet zomaar mensen op straat mag zetten zonder toegang tot voorzieningen. Dat is in strijd met artikel 7 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens, dat foltering en onmenselijke behandeling verbiedt. Dit laat zien dat - ondanks een meerderheid voor dit plan- het mogelijk juridisch geen stand houdt. Ook is niet zeker of het door de Eerste Kamer komt. Dit omdat het CDA zojuist liet weten niet vóór de asielwet te gaan stemmen, zowel in de Tweede als in de Eerste Kamer. In de Tweede Kamer is er dan nog wel een meerderheid, in de Eerste Kamer niet. 

Zojuist zegt Bontebal van het CDA op het NOS journaal dat de wet op deze manier 'onacceptabel' is geworden. Het is een 'onbegaanbare weg' om mensen die 'medemenselijk' zijn en anderen helpen strafbaar te maken. Ook NSC is tegen strafbaarstelling maar het is niet bekend of de partij op dit punt het invoeren van het 'strengste asielbeleid ooit' zal tegenhouden. Bekijk hier een NOS uitzending met STIL en het CDA (Vanaf 2min 33). De PVV heeft intussen laten weten voor de asielwet te zullen stemmen, aldus de NOS.

Dit wordt als oplossing gepresenteerd maar de mensen zullen niet zomaar verdwijnen, na eventuele strafgevangenis en de gebruikelijke maandenlange vreemdelingendetentie, worden ze niet opeens makkelijker uitzetbaar. Ze belanden dan gewoon weer op straat. En met een strafblad kunnen ze dan in de meeste gevallen nooit meer een verblijfsvergunning krijgen.

Meer risico op misbruik en uitbuiting

Door de criminalisering zullen mensen meer uit 't zicht willen blijven en zonder contact met de mensen kunnen we minder goed hulp bieden en staan ze meer bloot aan misbruik en uitbuiting. We verwachten niet dat het bieden van medische hulp verboden wordt, al is 't maar omdat de hulp in het belang van de Volksgezondheid is. Ook kunnen sommige mensen zonder die hulp in levensgevaar komen.

Medemenselijkheid kan niet strafbaar zijn

Verschillende organisaties gaan morgen protesteren. Vandaag gaat een brandbrief namens de organisaties, waaronder STIL, de deur uit. Ook komt een advertentie in de krant met een oproep aan de Kamerleden tegen de asielwet te stemmen. De NOS kwam vanmorgen langs op kantoor om onze reactie te vragen (zie foto).